Một trong những chức năng môi trường quan trọng của rừng ngập mặn là lưu giữ các vật chất lơ lửng và trầm tích mang thành phần vết kim loại và hợp chất hữu cơ có nguồn gốc tự nhiên hoặc từ các hoạt động nhân sinh. Cùng với trị trí đặc biệt, hệ sinh thái rừng ngập mặn đóng vai trò rất quan trọng cho sự lắng đọng, hấp thu, lưu trữ và tự chuyển hoá các chất ô nhiểm được thải ra từ những khu dân cư, khu công nghiệp, bến cảng góp phần làm sạch nguồn nước trước khi đổ ra biển. Chính vì vậy, rừng ngập mặn được xem như màng lọc tự nhiên có hiệu năng cao, đồng thời là bể sinh học lưu giữ các chất ô nhiễm, đặc biệt là các vết kim loại.
Tuy nhiên, vai trò quan trọng này của rừng ngập mặn chưa được rộng rãi biết đến và chưa được lồng ghép vào các chính sách hiện hành. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến việc chưa có cơ chế tài chính nào được thiết lập để chi trả cho việc cung cấp và bảo tồn dịch vụ môi trường này. Ngoài việc khó khăn trong việc tìm kiếm người mua, thách thức quan trọng cần phải giải quyết là chứng minh vai trò của rừng ngập mặn đối với bên sử dụng dịch vụ trong việc rừng ngập mặn có thể giúp cải thiện chất lượng nước. Ngoài ra, nếu như dịch vụ được chi trả là dịch vụ cải thiện nước, để thực hiện chi trả cần có công cụ và phương pháp để theo dõi, giám sát, đánh giá dịch vụ này.
Tài liệu này nhằm cung cấp thông tin về phương pháp khoa học có thể sử dụng để chứng minh, theo dõi, giám sát và đánh giá dịch vụ môi trường liên quan, sử dụng nghiên cứu điểm tại Hải Phòng và Cần Giờ. Khác với những báo cáo khoa học khác, tài liệu trình bày ứng dụng của phương pháp đánh giá vai trò của rừng ngập mặn trong việc làm sạch nước trong bối cảnh thực thi chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng Việt Nam, đưa ra các bài học kinh nghiệm và kinh phí cần có để thực hiện tốt việc theo dõi, giám sát và đánh giá dịch vụ này. Từ kết quả đạt được có thể định vị được đối tượng, nhóm đối tượng phải trả dịch vụ môi trường cho rừng ngập mặn và sử dụng các chỉ tiêu môi trường phục vụ cho việc xây dựng cơ chế thực hiện và giám sát việc thực thi PFES. Tài liệu này hi vọng cũng sẽ giúp các nhóm nghiên cứu sau này có thể áp dụng và nhân rộng việc sử dụng phương pháp tại các địa bàn khác trên cả nước, qua đó có thể xây dựng được cơ sở dữ liệu cho việc đánh giá tổng thể vai trò của rừng ngập mặn trên toàn Việt Nam trong lĩnh vực này.
Tuy nhiên, vai trò quan trọng này của rừng ngập mặn chưa được rộng rãi biết đến và chưa được lồng ghép vào các chính sách hiện hành. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến việc chưa có cơ chế tài chính nào được thiết lập để chi trả cho việc cung cấp và bảo tồn dịch vụ môi trường này. Ngoài việc khó khăn trong việc tìm kiếm người mua, thách thức quan trọng cần phải giải quyết là chứng minh vai trò của rừng ngập mặn đối với bên sử dụng dịch vụ trong việc rừng ngập mặn có thể giúp cải thiện chất lượng nước. Ngoài ra, nếu như dịch vụ được chi trả là dịch vụ cải thiện nước, để thực hiện chi trả cần có công cụ và phương pháp để theo dõi, giám sát, đánh giá dịch vụ này.
Tài liệu này nhằm cung cấp thông tin về phương pháp khoa học có thể sử dụng để chứng minh, theo dõi, giám sát và đánh giá dịch vụ môi trường liên quan, sử dụng nghiên cứu điểm tại Hải Phòng và Cần Giờ. Khác với những báo cáo khoa học khác, tài liệu trình bày ứng dụng của phương pháp đánh giá vai trò của rừng ngập mặn trong việc làm sạch nước trong bối cảnh thực thi chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng Việt Nam, đưa ra các bài học kinh nghiệm và kinh phí cần có để thực hiện tốt việc theo dõi, giám sát và đánh giá dịch vụ này. Từ kết quả đạt được có thể định vị được đối tượng, nhóm đối tượng phải trả dịch vụ môi trường cho rừng ngập mặn và sử dụng các chỉ tiêu môi trường phục vụ cho việc xây dựng cơ chế thực hiện và giám sát việc thực thi PFES. Tài liệu này hi vọng cũng sẽ giúp các nhóm nghiên cứu sau này có thể áp dụng và nhân rộng việc sử dụng phương pháp tại các địa bàn khác trên cả nước, qua đó có thể xây dựng được cơ sở dữ liệu cho việc đánh giá tổng thể vai trò của rừng ngập mặn trên toàn Việt Nam trong lĩnh vực này.
Download:
DOI:
https://doi.org/10.17528/cifor/007822Altmetric score:
Dimensions Citation Count:
Publication year
2020
Authors
Nguyễn, T.N.; Trương, V.V.; Pham, T.T.
Language
Vietnamese
Keywords
mangroves, ecosystem services, monitoring
Geographic
Viet Nam
